Τρίτη 17 Ιουνίου 2014

Igor Stravinsky




Ίγκορ Στραβίνσκι

Γέννηση 17 Ιουνίου 1882
Τόπος γέννησης Λομονόσοφ
Θάνατος 6 Απριλίου 1971
Τόπος θανάτου Νέα Υόρκη
Υπηκοότητα Γαλλία, Ρωσική Αυτοκρατορίακαι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Γονείς Φύοντορ Στραβίνσκυ
Σύζυγος Vera de Bosset
Τέκνα Soulima Stravinsky
Επάγγελμα/ιδιότητες συνθέτης, χορογράφος,μαέστρος, μουσικός της τζαζ καιπιανίστας
Είδος Τέχνης Όπερα, Συμφωνία, Σύγχρονη κλασική μουσική και Μουσική δωματίου

Βραβεύσεις Βραβείο Γκράμι για Συνολική Προσφορά (1987), Μουσικό Βραβείο Λέονι Σόνινγκ, Μουσικό Βραβείο Λέονι Σόνινγκ (1959), Grammy Award for Best Classical Contemporary Composition (1962), Grammy Award for Best Orchestral Performance (1962), Grammy Award for Best Classical Contemporary Composition (1961), Βραβείο Γκράμι Καλύτερου άλμπουμ κλασικής μουσικής (1961), Grammy Award for Best Orchestral Performance (1967), Grammy Hall of Fame (1999), Βραβείο Γκράμι για Συνολική Προσφορά(1986) και Βραβείο Γκράμι για Συνολική Προσφορά (1986)





Ιγκόρ Στραβίνσκι στο IMDb


Ο Ιγκόρ Στραβίνσκι ή ορθότερα Ίγκορ Στραβίνσκι (πλήρες όνομα: Ίγκορ Φιόντοροβιτς Στραβίνσκι,[ Γιάννης Βασιλειάδης (1994). Μουσικά πορτρέτα. Αθήνα: Καστανιώτης, σελ. 407.ISBN 960-03-1068-8.] ρωσ. Игорь Фёдорович Стравинский, ΔΦΑ: [ˈiɡərʲ ˈfʲɵdərəvʲɪt͡ɕ strɐˈvʲinskʲɪj]) (Λομονόσοφ [ρωσ. Ломоносов] Ρωσίας, 17 Ιουνίου1882 - Νέα Υόρκη, 6 Απριλίου 1971), ήταν σημαντικός μουσικός συνθέτης του 20ού αιώνα. Το πολύπλευρο έργο του και οι παραδοξότητες ορισμένων εκφραστικών επιλογών του, προκάλεσαν έντονες αντιπαραθέσεις στον κόσμο της λόγιας σύγχρονης μουσικής.[Δελτίο 3: Αφιέρωμα στον Ιγκόρ Στραβίνσκι. Αθήνα: Λέσχη του Δίσκου. 1970, σελ. 4.]

Στυλ

Οι σκληρές διαφωνίες και αρμονικές ελευθερίες, οι πιο ιδιόρρυθμοι συνδυασμοί ορχηστρικών χρωμάτων, εξωτικών κλιμάκων, πολυτονικότητας και πολυρυθμίας, μελωδικών στιλ και ρυθμών, όλα χρησιμοποιούνται στη μουσική του μ' ένα ιδιότυπο και ανήσυχο ύφος, αλλά πάντα στο πλαίσιο της τονικής μουσικής. Μόνο στα τελευταία έργα του ακολουθεί τη δωδεκάφθογγη τεχνική. Προσπαθούσε σε κάθε νέο του έργο να πει κάτι καινούριο και πρωτότυπο και να μην επαναλάβει τον εαυτό του όπως αυτός υπήρξε σε προηγούμενα έργα. Το στιλ του είναι πολύ καθαρό και η τέχνη του μπορεί να θεωρηθεί ότι «ανακεφαλαιώνει» όλα τα στιλ που προηγούνται από αυτόν, παραμένοντας βέβαια άρτια κατασκευασμένη.

Συνθετικό έργο

Το συνθετικό του έργο περιλαμβάνει όπερες, χοροδράματα με πιο γνωστά την "Ιεροτελεστία της Άνοιξης", την "Πετρούσκα" και το "Πουλί της φωτιάς", κομμάτια για ορχήστρα, έργα για πιάνο, μουσική δωματίου, τραγούδια και κομμάτια για φωνή και ορχήστρα


ΑIgor Stravinsky - The Rite of Spring (1913)

https://www.youtube.com/watch?v=FFPjFjUonX8


Η ΙΕΡΟΤΕΛΕΣΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΒΙΝΣΚΥ, ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΡΓΟ-ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Εδώ είναι στην περίφημη Χορογραφία του Θρυλικού Νιζίνσκυ όπως πρωτοανεβάστηκε το 1913. Παρακολουθούμε το τέλος του έργου. Σε κάποιο χωριό στην παγανιστική Ρωσία, προκειμένου να εξευμενίσουν τον θεό της Άνοιξης, πρέπει να θυσιαστεί μια κοπέλα. Ο Θάνατος επέρχεται λόγω του συνεχούς εξαντλητικού χορού της κοπέλας.
https://www.youtube.com/watch?v=4coES_ei4PU

The Rite of Spring-NIJINSKY (1913)


Ιεροτελεστία της Άνοιξης




Χορόδραμα του Ρώσου συνθέτη Ιγκόρ Στραβίνσκι (1882-1971), η μουσική του οποίου είναι ένα από τα σημαντικότερα και επιδραστικότερα έργα του 20ου αιώνα. Η πρεμιέρα του στο Παρίσι στις 29 Μαΐου 1913 δημιούργησε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα, εξαιτίας της επαναστατικής πρωτοποριακής μουσικής και της χορογραφίας. Το έργο φέρει τον υπότιτλο «Εικόνες από μια παγανιστική Ρωσία» και αναπαριστά μια παγανιστική τελετή γονιμότητας, που καταλήγει στη θυσία μιας κόρης.

Στις 6 Φεβρουαρίου 1909, ο ταλαντούχος συνθέτης Ιγκόρ Στραβίνσκι παρουσίασε στην Αγία Πετρούπολη τα έργα του Πυροτεχνήματα και Φανταστικό Σκέρτσο. Ανάμεσα στους θεατές της συναυλίας ήταν και ο διάσημος τότε καλλιτεχνικός ιμπρεσάριος Σεργκέι Ντιαγκίλεφ, ο οποίος μεσουρανούσε στο Παρίσι. Εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από τις συνθετικές δυνατότητες του Στραβίνσκι, ώστε τον προσκάλεσε να συμμετάσχει στην ομάδα των καλλιτεχνικών συνεργατών του.

Μέσα στο 1909 του ανέθεσε την ενορχήστρωση δύο πιανιστικών κομματιών του Σοπέν για το μπαλέτο Συλφίδες, το οποίο ανέβασε στο Παρίσι με τα νεοσύστατα Ρωσικά Μπαλέτα, που έγραψαν ιστορία στο χώρο του χοροδράματος. Τον επόμενο χρόνο του παρήγγειλε μία νέα παρτιτούρα για το μπαλέτο Το Πουλί της Φωτιάς, η οποία σημείωσε μεγάλη επιτυχία, όταν ανέβηκε στο Παρίσι στις 25 Ιουνίου 1910. Η επιτυχημένη συνεργασία Ντιαγκίλεφ-Στραβίνσκι συνεχίστηκε και το 1911 με το μπαλέτο Πετρούσκα.

Πριν από αυτό, ο Στραβίνσκι είχε την ιδέα να γράψει ένα είδος «αρχέγονης» συμφωνίας για την άνοιξη, την οποία θα ονόμαζε Η μεγάλη θυσία. «Μια μέρα του 1910, όταν τελείωνα το Πουλί της Φωτιάς στην Αγία Πετρούπολη, είχα ένα φευγαλέο όραμα... Είδα στη φαντασία μου μια παγανιστική τελετουργία: μια ομάδα σοφών γερόντων κάθονταν σε κύκλο, έχοντας στη μέση ένα νεαρό κορίτσι, που χόρευε μέχρι θανάτου. Τη θυσίαζαν για να εξευμενίσουν το θεό της άνοιξης. Αυτό είναι το θέμα της Ιεροτελεστίας της Άνοιξης» έγραψε στην αυτοβιογραφία του ο συνθέτης.

Η ιδέα ενθουσίασε τον Ντιαγκίλεφ και έπεισε τον Στραβίνσκι να τη διαμορφώσει σε μουσική για μπαλέτο. Η σύνθεση της Ιεροτελεστίας της Άνοιξης («Sacre du Printemps» ο πρωτότυπος τίτλος στα γαλλικά) ολοκληρώθηκε μέσα σε δύο χρόνια (1911-1913), κυρίως στην Ελβετία, όπου ζούσε το μεγαλύτερο διάστημα εκείνης της περιόδου ο Στραβίνσκι. Στις 8 Μαρτίου 1913 έβαλε τις τελευταίες νότες στην παρτιτούρα και αμέσως την έστειλε στον Μορίς Ραβέλ για να ζητήσει τη γνώμη του. Ο σπουδαίος Γάλλος συνθέτης (Μπολερό) εντυπωσιάστηκε και προέβλεψε ότι το έργο θα αφήσει εποχή. Το σενάριο του μπαλέτου το επεξεργάστηκε μαζί με τον Ρώσο θεοσοφιστή ζωγράφο Νικολάι Ρέριχ, ο οποίος υπέγραψε τα κοστούμια και τα σκηνικά της παράστασης. Τη χορογραφία επιμελήθηκε ο θρυλικός Βάσλαβ Νιζίνσκι.




Ιγκόρ ΣτραβίνσκιΟ Στραβίνσκι έφθασε στο Παρίσι στις 13 Μαΐου για να επιβλέψει τις τελευταίες λεπτομέρειες της παράστασης, μαζί με τους υπόλοιπους συντελεστές της. Τη διεύθυνση της ορχήστρας είχε αναλάβει ο Γάλλος μαέστρος Πιερ Μοντέ, ο οποίος αντιμετώπιζε προβλήματα με τους μουσικούς, εξαιτίας των νεωτεριστικών στοιχείων που είχε εισαγάγει στη μουσική του ο συνθέτης. Οι μουσικοί διέκοπταν συχνά την πρόβα για να του επισημάνουν τα δήθεν λάθη στην παρτιτούρα και αυτός σε κατάσταση σύγχυσης τους απαντούσε ότι ήταν ο μόνος αρμόδιος για να τους επισημάνει τα λάθη τους.

Στις 28 Μαΐου δόθηκε μία παράσταση για τους εκπροσώπους του τύπου και επιλεγμένους προσκεκλημένους του Ντιγκίλεφ. Όλα κύλησαν ομαλά, αλλά την επομένη ο μουσικοκριτικός της εφημερίδας Η Ηχώ των Παρισίων Αντόλφ Μποσκό προέβλεψε επεισόδια κατά τη βραδινή πρεμιέρα, επειδή το κοινό δεν θα καταλάβαινε την παράσταση και θα θεωρούσε ότι το κοροϊδεύουν. Την εποχή εκείνη το μουσικόφιλο κοινό των Παρισίων ήταν χωρισμένο σε δύο στρατόπεδα: στους πλούσιους αστούς, που ήθελαν να απολαύσουν μια παραδοσιακή παράσταση με ωραία μουσική και στην «μποέμ» νεολαία, που επιζητούσε το μοντέρνο και το πρωτοποριακό, επειδή μισούσε το κοινό των θεωρείων.

Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 29 Μαΐου 1913, όπως ήταν προγραμματισμένη, στο ανακαινισμένο θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων (Théâtre des Champs-Élysées). Το πρόγραμμα περιλάμβανε ακόμα τα μπαλέτα: Συλφίδες σε μουσική Σοπέν, Πολοβτσιανοί Χοροί σε μουσική Μποροντίν και Το Φάντασμα του Τριαντάφυλλου, βασισμένο στο μουσικό έργο του Βέμπερ Πρόσκληση σε χορό. Την παράσταση άνοιξαν οι εύπεπτες Συλφίδες και ακολούθησε η Ιεροτελεστία της Άνοιξης, που φαίνεται ότι κάθισε βαριά στο στομάχι των παριζιάνων μουσικόφιλων.

Οι αποδοκιμασίες με χαχανητά και σφυρίγματα ξεκίνησαν από τις πρώτες νότες του έργου. Με την πάροδο του χρόνου, οι αποδοκιμασίες εξελίχθηκαν σε κραυγές, μέχρι του σημείου να σκεπάζουν τα όργανα της ορχήστρας. Δεν άργησαν και οι συμπλοκές μεταξύ των θεατών, με αποτέλεσμα να επέμβει η αστυνομία και να βγάλει έξω από την αίθουσα σαράντα από τους ταραξίες. Όλη την ώρα των επεισοδίων η παράσταση συνεχιζόταν κανονικά σαν να μη συνέβαινε τίποτε. Στο δεύτερο μέρος, τα πνεύματα ηρέμησαν και στο τέλος οι συντελεστές της παράστασης αποθεώθηκαν.




Το σκηνικό της πρώτης παράστασηςΤην επόμενη ημέρα, ο κριτικός της εφημερίδας Λε Φιγκαρό Ανρί Κιτάρ χαρακτήρισε το έργο «κοπιαστική και παιδαριώδη βαρβαρότητα». Ο Ιταλός συνθέτης Αλφρέντο Καζέλα είπε ότι οι αποδοκιμασίες στόχευαν περισσότερο στη χορογραφία και λιγότερο στη μουσική του Στραβίνσκι. Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο διακεκριμένος Ελληνογάλλος μουσικοκριτικός Μιχαήλ Καλβοκορέσης. Αρνητικότατος με το έργο ήταν και ο σπουδαίος Ιταλός μουσουργός Τζιάκομο Πουτσίνι, που παρακολούθησε την παράσταση της 2ας Ιουνίου. Σε δηλώσεις του χαρακτήρισε τη χορογραφία «γελοία» και τη μουσική «κακόφωνη». «Είναι έργο ενός τρελού» συμπλήρωσε.

Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης παρουσιάσθηκε για τέσσερεις ακόμα παραστάσεις και στη συνέχεια κατέβηκε. Ξεχάστηκε για μερικά χρόνια (μεσολάβησε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος) και επανήλθε στο προσκήνιο το 1920, με τη χορογραφία του Λεονίντ Μασίν. Ακολούθησαν οι χορογραφίες των Χόρτον (1937), Γκεόργκι (1953), Μπεζάρ (1959), ΜακΜίλαν (1962), Νοϊμάγερ (1972), Τάρας (1972), Βαν Μάνεν (1974), Τέτλεϊ (1974), Μπάους (1975), Γκράχαμ (1983) και η κινηματογραφική άποψη στην «Φαντασία» του Ντίσνεϊ (1940).

Στις 18 Φεβρουαρίου 1914 δόθηκε στην Αγία Πετρούπολη η πρώτη συναυλιακή παράσταση της Ιεροτελεστίας της Άνοιξης, υπό τη διεύθυνση του Σεργκέι Κουσεβίτσκι. Στην ορχηστρική του εκδοχή το έργο γνώρισε μεγάλη διάδοση και σήμερα είναι ένα από τα πιο πολυηχογραφημένα στην ιστορία της μουσικής, ενώ έχει σταθερή θέση στο ρεπερτόριο των συμφωνικών ορχηστρών.

H Ιεροτελεστία της Άνοιξης αποτελείται από δύο μέρη:
L'adoration de la Terre (Η Λατρεία της Γης)
Le Sacrifice (Η Θυσία)

Για τον Στραβίνσκι είναι ένα «μουσικο-χορογραφικό έργο, που αναπαριστά την παγανιστική Ρωσία […] που ενοποιείται από μια και μόνη ιδέα: το μυστήριο και τη μεγάλη δύναμη της Άνοιξης». Το μουσικό ύφος του έργου χαρακτηρίζεται από τη βιαιότητα της έκφρασης, τους έντονους ρυθμούς («βάρβαρους» για την εποχή τους), τις διάφωνες αρμονικές σχέσεις και την τολμηρή ενορχήστρωση με τις υπερβολικές αντιθέσεις των ηχοχρωμάτων. Αν και ο ίδιος ο Στραβίνσκι ισχυριζόταν ότι υπήρχε μόνο μία λαϊκή μελωδία στο έργο (αυτή της εισαγωγής του πρώτου μέρους, παιγμένη από το φαγκότο και βασισμένη σε ένα λιθουανικό παραδοσιακό τραγούδι), οι μουσικοκριτικοί εντόπισαν πολύ περισσότερες, οι οποίες προέρχονται από τη Λιθουανία, τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορρωσία. Σχεδόν όλες σχετίζονται με παλιές παγανιστικές τελετουργίες σχετικές με την άνοιξη.



Stravinsky - The Firebird (Full)
https://www.youtube.com/watch?v=QlCzpkpQ3qs


ΠΗΓΕΣ:
http://www.sansimera.gr/articles/626#ixzz46mNIGj9l

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CF%81_%CE%A3%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%83%CE%BA%CE%B9

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου